استادان هنر قلمزنی

استاد احمد فیناستیان

استاد احمد فیناستیان در سال ۱۳۱۶ در شهر اصفهان در خانواده‌ای هنردوست دیده به جهان گشود. پیش از وی چهار برادر بزرگترش در کارگاه قلمزنی محمود فرشی‌زاده به کار قلمزنی مشغول بودند. وی که کوچک‌ترین فرزند خانواده به شمار می‌رفت در سن هشت سالگی محضر استاد فرشی‌زاده را درک کرد و ۱۷ سال نزد وی به فراگیری هنر قلمزنی پرداخت، سپس به تهران آمد و مدت شش سال نزد استاد احمد شکوهی کارآموزی کرد و به مهارت رسید. بعد از آن با ایجاد کارگاه در خیابان ری تهران به کار مستقل قلمزنی پرداخت. به توصیه و راهنمایی مرحوم استاد دهنوی در سال ۱۳۴۶ ش به استخدام کارگاه‌‌های هنری وزارت فرهنگ و هنر وقت درآمد و زیر نظر وی به ساخت ظروف فلزی ادامه داد.

از این زمان تا سال ۱۳۵۳ ش کار را در کارگاه به صورت گروهی انجام داد او و هنرمندان دیگر طرح‌‌های استاد دهنوی را اجرا می‌کردند. از سال ۱۳۵۳ ش به بعد به اجرای کارهای انفرادی که هویّت فردی ایشان در آنها نمایان است، پرداخت. فیناستیان از سال ۱۳۶۲ ش تاکنون به آموزش هنر قلمزنی در دانشگاه‌‌ها و مراکز هنر قلمزنی اشتغال دارد و توانسته است شاگردان برجسته بسیاری را تعلیم دهد. وی در این سال‌ها در نمایشگاه‌‌های بسیاری شرکت کرده و آثار ارزنده خود را به عموم معرفی کرده است.

وی در سال ۱۳۷۳ به سرپرستی کارگاه قلمزنی هنرهای سنتی سازمان میراث فرهنگی کشور منصوب شد و تا زمان بازنشستگی (۱۳۷۹) به این کار ادامه داد. او توانسته است آثار بسیار زیبای هنر قلمزنی را خلق کرده و روانه موزه‌‌های داخلی و اماکن متبرکه کند. از جمله آثار بسیار ارزشمند وی؛ جام پایه‌دار دو پوست مسی با خط نستعلیق از جنس نقره با مضمون آية‌الكرسی، تابلوی ملائکه با آرم جمهوری اسلامی و گلدان برنجی با نقش سلجوقی است که در گنجینه هنرهای سنتی میراث فرهنگی نگهداری می‌شود.

از دیگر آثار وی؛ تابلوی «بسم الله الرحمن الرحیم» بر سردر تالار آینه کاخ گلستان، لوستر باجار ۱۱۰ شاخه به نام مبارک حضرت علی (ع) با نقش و کتیبه یاعلی که برای صحن مطهر حضرت رضا (ع) کار شده، جعبه قرآن از جنس برنج با خط نسخ، تابلو چهارده معصوم از جنس نقره و برنج که در دفتر مقام معظم رهبری نگهداری می‌شود، و آثار بسیار دیگر است.

استاد محمدرضا پوشیده نامج‍و

استاد محمدرضا پوشیده نامجو در سال ۱۳۲۲ در شهرستان رشت به دنیا آمد و پس از مهاجرت به تهران در سن ۱۰ سالگی به فراگیری رشته قلمزنی روی آورد، چون دو برادر بزرگتر ایشان به قلمزنی اشتغال داشتند، علاقه وی به این هنر دو چندان شد و پس از فراگیری این هنر زیر نظر استادان؛ جواد و حسن علاقمندان، محضر استاد محمود دهنوی را درک و تجربیات خود را تکمیل کرد. در سن ۲۵ سالگی (سال ۱۳۴۷ ش) به استخدام وزارت فرهنگ و هنر وقت درآمد و در کارگاه قلمزنی زیر نظر استاد دهنوی و سایر اساتید کارگاه به اندوختن تجربه و کسب مهارت هنری پرداخت.

وی در سال ۱۳۶۴ ش به عنوان استادیار دانشگاه و از سال ۱۳۶۹ ش به عنوان استاد قلمزنی در دانشگاه‌‌های کشور به آموزش هنر قلمزنی پرداخت. پس از بازنشستگی (سال ۱۳۷۹ ش) از میراث فرهنگی کشور در دانشگاه‌ها و مؤسسات هنری به آموزش این رشته مشغول شد که تاکنون ادامه دارد. استاد نامجو در نمایشگاه‌‌های داخلی و خارج از کشور، از جمله کشور ژاپن، شرکت کرد و آثار خود را در معرض دید عام قرار داد و آثارش مورد تحسین قرار گرفت.

از جمله آثار برجسته قلمزنی ایشان عبارت‌اند از تابلوهای قلمزنی منقوش به آیه شریفه وان یکاد، آيه‌الكرسي، آیه نور، سوره حمد و توحید، سوره یاسین، الم نشرح، لااله الاالله، به خط کوفی، اسماء الهی و شجره طیبه، چهارده معصوم، همچنین تابلویی از مس و برنج منقوش به نام پنج تن آل عبا و آیاتی از آخر سوره مبارکه فجر و نام علی (ع). از جمله دیگر آثار ارزشمند وی ۷۲ لاله با نام شهدای کربلا، تابلویی منقوش به آیه‌ای از سورهٔ مبارکه انشراح و اسماء مبارک چهارده معصوم روی مس، برنج و نقره که یک کار گروهی است.

اثر دیگر ایشان که به یاد دو فرزند شهید خود در دفاع مقدس و ۲۴ تن دیگر از شهدای جنگ تحمیلی قلمزنی کرده اثر منقوش به طرح لاله و اسامی شهداست که آن را به یکی از مساجد تهران اهدا کرده است. استاد محمدرضا پوشیده نامجو در سال ۱۳۷۸ ش در هفتمین نمایشگاه قرآن کریم به عنوان خادم قرآن شناخته شده و مورد تجلیل قرار گرفت. از ابتکارات ایشان در هنر قلمزنی، به کارگیری و استفاده از قلم‌‌ها در اجرای خوشنویسی است.

استاد امیر ساعی

استاد امیر ساعی از ۹ سالگی به شاگردی مرحوم استاد لاهیجی درآمد و قلمزنی را نزد وی آموخت. در ۱۶ سالگی به طور مستقل قلمزنی را پی گرفت و راه پیشرفت و ترقی را در سایه ذوق، استعداد و تلاش بی‌وقفه به سرعت پیمود. اکنون حدود ۴۰ سال است که اشعار، حکایات و داستان‌‌های باستانی را طراحی و با ظرافت وصف‌ناپذیری بر روی فلزات جاودانه می‌کند. وی تاکنون بیش از ۲۰ نمایشگاه در ایران و کشورهایی چون ژاپن، آلمان، امارات متحده عربی، اسپانیا، مکزیک، ایتالیا و … برگزار کرده است.

استاد مهدی علمداری

استاد علمداری در سال ۱۳۲۶ ش در شهر اصفهان متولد شد، قلمزنی را از ده سالگی فرا گرفت و نزد استاد محمد قلمی زاده که تنها استادش بود هنر خود را تکامل بخشید. وی در زمینه هنرهای دیگر چون: نقاشی، مجسمه‌سازی با گچ و سنگ و طراحی فرش مهارت کافی دارد وی تاکنون در نمایشگاه‌‌های متعدد شرکت کرده است.

استاد اکبر بزرگیان

استاد بزرگیان در سال ۱۳۳۴ در اصفهان به دنیا آمد، از کودکی به فراگیری کار هنری پرداخت و بدون بهره‌گیری از محضر هیچ استادی، کار هنری خود را رونق بخشید، سپس با اساتید برجسته‌ای همچون استاد علاقمندان و استاد دهنوی آشنا شد و از کارهای آنان الگو پذیرفت و از محضر آنان بهره کافی برد.

استاد اکبر صامتی

استاد صامتی در سال ۱۳۱۳ ش در شهر اصفهان به دنیا آمد و به تشویق پدربزرگش حاج حسین زرکوب، کار دواتگری و حجم یا بدنه‌سازی را شروع کرد و در سال ۱۳۴۲ به دعوت اداره هنرهای زیبا در کارگاه نقره‌سازی مشغول شد. تهیه لوازم زیورآلات و آفرینش تندیس حیوانات به شیوه ساسانی از جمله کارهای هنری ایشان است.

استاد اصغر ختایی

استاد ختایی در سال ۱۳۲۸ ش در شهر تبریز به دنیا آمد و از دوران کودکی به فراگیری هنر پرداخت و راهی هنرستان تبریز شد و از محضر اساتید ایرانی و آلمانی که در هنرستان آموزش می‌دادند، بهره جُست، استاد ختایی در طول ۳۰ سال گذشته در رشته‌‌های مختلف هنری چون: قلمزنی، طراحی، نقاشی، برجسته‌کاری، و… فعالیت داشته است.

استاد رضا قادران

استاد رضا قادران در اصفهان متولد شد و کار قلمزنی را از دوران کودکی فرا گرفت، وی آثار قلمزنی بسیار زیبایی خلق کرد. ویژگی‌‌های ممتازی در آثار او به چشم می‌خورد که سبک او را از سایر اساتید متفاوت می‌سازد. در آثار وی مجموع ویژگی‌‌های اساتید بزرگی چون؛ محمود دهنوی، استاد حسین علاقمندان، استاد علی ظریفی، استاد امیر ساعی به وضوح دیده می‌شود. وی در نمایشگاه‌‌های داخلی و خارجی شرکت کرده و آثارش را به معرض نمایش گذاشته است. لازم به یادآوری است که در زمینه هنر قلمزنی گروه بسیاری از هنرمندان دیگر در کشور مشغول فعالیت هستند که تنها به ذکر نام شماری از آنان برای آگاهی خوانندگان بسنده می‌شود.

از جمله استادان: مهدی ذوفن، عبدالرسول نباتی، محمد اسکندری، حاج علی پرورش، سید حسین جوزانی، منصور حافظ پرست، علی رمضانی، علی ساعی، علی ظریفی، على علاقمندان، حسین چوبانی، هراج مگردون، احمد قناعت، محمود گوهری، رضا نصیری، محمد نوایی، آوادیس هاکوپیان، حاج ابراهیم دایی‌زاده، حاج سید محمد عریضی، نصرالله مهذّب، سیدجلال اشرف‌زاده، محمود ثقفی، احمد شیربان، حسین نفری، حسن زمانی، سید مرتضی ذاکر، سید اسدالله ذاکر، احمدرضا احمدی، ابراهیم امین، نسرین حمزه‌لو، منیژه افرا، ندا حامدی، سبا جعفری، کورش قانونی، مهری فیناستیان و بسیاری دیگر.