قلم، میلهٔ فلزی از جنس فولاد خشکه است که طول آن معمولاً ده تا بیست سانتی‌متر و قطر آن متغیر است. انواع قلم‌‌های مورد استفاده در قلمزنی دارای اشکال، نوک و آج‌های گوناگون‌اند و هر یک از آنها نامی دارد.

قلم‌ها را بر اساس نوک آنها به دو نوع آج‌دار و بدون آج تقسیم‌بندی کرده‌اند. نوع دیگر تقسیم‌بندی قلم‌ها عبارت‌اند از: قلم‌‌های ریزه‌کاری و قلم‌‌های برجسته‌کاری.

انواع قلم‌‌هایی که در قلمزنی استفاده می‌شوند:

قلم سنبه

برای اجرای طرح اولیه و روسازی طرح و تزیین زمینه کار از این قلم استفاده می‌شود، این قلم دارای نوک مخروطی شکل، شبیه نوک مداد است.

قلم‌پرداز

برای رسم کردن خطوط طراحی و روسازی گل‌‌ها و خط‌اندازی طرح و خطوط به دست آمده از قلم سنبه، از قلم‌پرداز استفاده می‌شود. مقطع این قلم کشیده و از دو سمت دارای آج به صورت اُریب است.

قلم نیم‌بر

از این قلم برای آشکار کردن خطوط طراحی شده و ثابت کردن اثر خط بر روی لوح فلزی استفاده می‌شود. سطح مقطع نوک این قلم مانند نوک پیچ گوشتی و فاقد آج است.

قلم‌گر سواد

برای سایه‌اندازی، ایجاد بافت روی فلز و فرو بردن زمینه کار و تزیین نقوش حیوانی و انسانی از این قلم استفاده می‌شود و با این قلم طرح را از زمینه کار جدا می‌کنند. سطح مقطع این قلم آج‌دار و مستطیل شکل است.

قلم‌گرسوم

برای ساخت سطوح با نقوش دایره‌ای به صورت برجسته و منظم و سایه روشن کردن سطح فلز از این قلم استفاده می‌شود. این قلم آج‌دار و بر دو نوع است؛ قلم‌گرسوم یک رج و قلم‌گر سوم دو رج. که نوع یک رج آن دارای یک ردیف حفره‌‌های ریز است و نوع دو رج آن دارای دو ردیف حفره است که به وسیله این حفره‌‌ها روی لوح ایجاد نقش می‌کنند.

قلم یک تو

این قلم در نوک مقطع خود دارای نقوشی شبیه دایره است و از آن برای ایجاد بافت در گل‌ها و حاشیه‌سازی استفاده می‌شود. نوک آن مخروطی شکل با مقطع گرد است و در اندازه‌‌های ریز و درشت ساخته می‌شود.

قلم دوتو

این قلم نیز مانند قلم یک تو مخروطی شکل و در سطح مقطع آن دارای دو دایره کوچک در نوک و بدون آج است، که از آن برای تزیین زمینه کار استفاده می‌شود.

قلم ناخنی

برای ایجاد نقوش تزیینی و خطوط منحنی و روسازی طرح‌ها از این قلم استفاده می‌شود و نوک مقطع آن شبیه ناخن دست انسان است و در ایجاد نقوش شبیه فلس ماهی، موی انسان، یال اسب و … از آن استفاده می‌شود.

قلم بادامچه

سطح مقطع نوک این قلم بادامی شکل و آج‌دار است و از آن برای ساخت گل و برگ و تزیین زمینه لوح فلزی استفاده می‌شود.

قلم کف تخت

نوک این قلم در مقطع شبیه مربع یا مستطیل و دارای انواع ریز و درشت است که از آن برای فرو بردن و مسطح کردن زمینه طرح استفاده می‌شود.

قلم نيم‌ور

سطح مقطع آن شبیه ذوزنقه است و دارای دو نوع آج‌دار و بدون آج است و از آن برای فرو بردن و پایین نشستن زمینه و جداسازی طرح، از زمینه استفاده می‌شود.

قلم نيم‌بركلفت

با این قلم خطوط اصلی نقش را فرو برده و کار را ب‍رجسته می‌کنند. سطح مقطع آن بیضی شکل و منحنی و بدون آج است.

قلم قلم‌گیری

از این قلم برای لایه‌برداری سطح فلز و برای کندن و ایجاد شیار به شکل تراش فلز استفاده می‌شود نوک آن تیز، شبیه سرنیزه؛ و فاقد آج است.

قلم بادامی ساده یا درختی

از این قلم برای ایجاد نقوش چند پر و تزیین زمینه استفاده می‌شود. سطح مقطع آن شبیه میوهٔ بادام و بدون آج است و سطح مقطع آن را تو خالی و لبه‌دار می‌سازند.

قلم خُشه

از این قلم برای برجسته‌سازی استفاده می‌شود و سطح مقطع آن مدور و بدون لبه و صیقلی است. قلم تیزبُر نوک این قلم تیز و برنده و از آن برای برش و مشبک کردن فلز استفاده می‌شود. سطح مقطع آن شبیه پیچ گوشتی و بسیار تیز است.